Tộc người Rục Quảng Bình được tìm thấy tại các hang động Phong Nha, đã trở thành “em út” trong số 54 dân tộc anh em của Việt Nam. Dân tộc này có nếp sống rất khác biệt, tuy có phần lạc hậu nhưng vẫn có những điều rất thú vị chờ bạn khám phá trong hành trình du lịch Quảng Bình.
Quá trình tìm ra Tộc người Rục Quảng Bình
Vào mùa đông năm 1959, khi tuần tra khu vực hang động, bộ đội Biên phòng Cà Xèng tại Thượng Hóa đã bất ngờ phát hiện một nhóm “người rừng” sinh sống trong vách đá. Họ rất nhút nhát, trên người không mặc quần áo, đang leo trèo và chuyền từ cành sang cành nhanh như loài khỉ. Sau đó là một khoảng thời gian dài đội ngũ bộ đội và cán bộ đã kiên trì tiếp cận tộc người này, vận động họ rời hang đá để về định cư sinh sống tại 3 bản của xã Thượng Hóa là bản Ón, bản Yên Hợp và bản Mò O – Ồ Ồ. Tộc người này được đặt tên là người Rục, trở thành em út trong cộng đồng dân tộc thiểu số Việt Nam.
Những hình ảnh đầu tiên khi bộ đội tìm thấy Tộc người Rục Quảng Bình khi họ đang sinh sống trong những hang đá ở Phong Nha
Đến năm 2013, Tộc người Rục Quảng Bình đã được đưa vào danh sách Top 10 bộ lạc bí ẩn nhất thế giới. Họ tuy chỉ sinh sống trong hang sâu, có tập quán và nếp sống lạc hậu, chỉ quen thuộc với săn bắt hái lượm nhưng tộc người này cũng có đời sống tinh thần rất phong phú, là một nét đặc trưng giữa xã hội hiện đại ngày nay.
Xem thêm: Về làng du lịch Bồng Lai Quảng Bình để thử cảm giác nông dân chính hiệu
Nguồn gốc và lối sống của Tộc người Rục Quảng Bình trước khi hòa nhập cộng đồng
2.1 Nguồn gốc của Tộc người Rục Quảng Bình
Đến năm 1959 các cán bộ nhà nước mới phát hiện ra Tộc người Rục Quảng Bình. Tuy nhiên trên thực tế, người dân tại khu vực Phong Nha đã quen thuộc với hình ảnh tộc người chuyên sinh sống ẩn mình trong các hang đá nơi rừng sâu này. Thậm chí người dân địa phương còn thêu dệt khá nhiều câu chuyện kì bí về nguồn gốc của tộc người này.
Còn theo nghiên cứu của các nhà khoa học thì người Rục có địa vực sinh sống và phát triển lâu đời tại vùng Trườn, sát với biên giới Việt Lào. Họ là hậu duệ của người Việt Mường, trở thành một trong số hiếm hoi tộc người đến thế kỷ 19 vẫn sống bằng săn bắt và hái lượm.
Theo lời kể của những người già làng người Rục thì ngày xưa họ chỉ sống ở hang Lèn, những mái đá hoặc làm trại ở dưới chân núi. Họ thường sống ở các vùng có nước rục (là nước chảy ra từ núi đá vôi hoặc mạch ngầm trong lòng đất) thế nên mới được đặt tên là Tộc người Rục Quảng Bình.
Những hang đá từng là nơi sinh sống của Tộc người Rục Quảng Bình
2.2 Cách mưu sinh của người Rục
Trước khi được phát hiện vào năm 1959 và rời hang đá, người Rục có đời sống gần như hoàn toàn tách biệt với nhịp sống bên ngoài, cuộc sống dựa vào khai thác tự nhiên giống như sinh hoạt của người tiền sử. Lúc này, người Rục không biết đến xã hội bên ngoài cũng như sự tồn tại của những dân tộc khác, họ sống rất bản năng và chỉ dùng những tấm vỏ cây để che thân một cách đơn sơ.
Người Rục dẻo dai và có phần khá “hoang dại”, họ quen với việc leo trèo cây để săn bắt, hái lượm. Món ăn của họ chủ yếu là những loại thú hoang nhỏ, ngoài ra còn có bột nhúc, bột đoác được giã thô sơ bằng đá. Ngọn cây nhúc được người Rúc hái về rồi phơi khô, sau đó đem giã nhuyễn rồi hòa với nước sôi để tạo thành một thứ bột dẻo ăn được. Người Rục còn biết cách chế thành rượu từ cây nhúc, được họ dùng như một cách giữ ấm cơ thể vào mùa đông.
Bên cạnh đó, ngôn ngữ của họ cũng rất hạn chế, gần như chỉ biểu thị bằng hành động. Vì thế quá trình cán bộ tiếp xúc với Tộc người Rục Quảng Bình đã vấp phải rất nhiều khó khăn. Đến hiện tại, hầu hết người Rục vẫn không quá lưu loát tiếng Kinh, vì thế nếu bạn muốn giao tiếp với họ thì phải nói thật chậm và nghe thật kỹ những lời họ nói mới hiểu nhé.
Đời sống của Tộc người Rục Quảng Bình hiện tại
Đã hơn 50 năm từ thời điểm người Rục rời hang đá và hòa nhập vào cuộc sống cộng đồng hiện đại. Thế nhưng người Rục vẫn còn rất “nặng lòng” với cuộc sống hoang sơ, luôn luôn hướng về tự nhiên, rừng sâu và hang đá v.v. Những thế hệ trẻ lớn lên thì đã có phần hòa nhập hơn, còn những người bô lão trong làng vẫn cứ đến mùa rẫy là lại dắt díu nhau lên rừng vài ba tháng để được sống lại cuộc sống hòa mình vào thiên nhiên như trước đây.
Tộc người Rục Quảng Bình vẫn còn rất nặng lòng với đời sống bên trong hang đá, mỗi năm vài tháng lại dọn lên đây ở để bớt nhớ mong cuộc sống quá khứ
Những lưu ý khi khám phá cuộc sống của Tộc người Rục Quảng Bình
Trong hành trình Du lịch Quảng Bình, nếu bạn hứng thú và muốn tìm hiểu về cuộc sống của Tộc người Rục Quảng Bình thì cần chuẩn bị tâm lý là họ khá rụt rè, ngại giao tiếp. Vì thế việc nói chuyện và tìm hiểu cuộc sống của tộc người này sẽ tương đối khó khăn nhé. Ngoài ra, bạn có thể chuẩn bị một vài loại quà bánh để cho các em bé dân tộc Rục, các bé rất dễ thương và lưu loát tiếng phổ thông hơn so với người lớn.
Bên cạnh đó, dù đã rời hang đá hơn nửa thế kỷ nhưng về cơ bản đời sống của người Rục vẫn còn lạc hậu, thiếu thốn khá nhiều những cơ sở vật chất cơ bản. Do đó, theo Kinh nghiệm du lịch Quảng Bình tự túc từ A đến Z của 3vi.vn thì bạn chỉ nên ghé đến giao lưu và tìm hiểu về cuộc sống của người dân tộc này chứ không nên ở lại qua đêm nhé.
Những đứa trẻ người Rục thành thạo tiếng phổ thông hơn người lớn nên bạn có thể trò chuyện với các em để hiểu hơn của cuộc sống của tộc người này
Trên đây là một vài thông tin về Tộc người Rục Quảng Bình mà cẩm nang du lịch 3vi.vn muốn giới thiệu đến bạn. Nếu có dịp đến đây, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội tìm hiểu về văn hóa của họ để càng hiểu thêm về sự đa dạng của văn hóa Việt Nam được tạo nên từ 54 dân tộc anh em nhé.
