Trầm hương là loại sản vật vô cùng quý giá, là niềm tự hào của người dân Khánh Hòa khi được mệnh danh là xứ Trầm Hương. Từ trầm hương đã tạo ra muôn vàn loại thuốc quý, những món đồ trang sức, quà tặng giá trị. Hôm nay hãy cùng 3vi.vn tìm hiểu nhiều hơn về trầm hương Khánh Hòa, cũng như những giá trị mà trầm hương mang lại cho chúng ta nhé.
Tìm hiểu về trầm hương Khánh Hòa
1.1. Trầm hương là gì?
Trầm hương không phải là tên của một loài thực vật mà là tên gọi của một phần gỗ trên cây Dó bầu. Khi cây Dó bầu bị thương, cây sẽ tiết ra tinh dầu để chữa lành, tinh dầu thấm vào từng thớ gỗ tích tụ hàng trăm năm thì phần dầu và gỗ ấy hòa quyện cùng nhau được gọi là trầm hương. Tinh dầu cây tiết ra càng nhiều thì phần gỗ ấy sẽ càng đậm màu, càng quý hiếm.
Trầm hương là vật phẩm quý giá mà không dễ để sở hữu
Nói về tinh dầu, có rất nhiều loại thức vật đều có cơ chế tiết ra tinh dầu khi thân cây bị thương. Và tất nhiên cũng phải chỉ tinh dầu của Dó bầu có hương thơm, trên thực tế còn nhiều loài cây tạo ra hương thơm nồng nàn hơn. Thế nhưng trầm hương vẫn quý giá theo cách riêng của nó, giá trị từ cách hình thành cho đến vô vàn công dụng trong đời sống.
1.2. Trầm hương Khánh Hòa
Khánh Hòa là một trong những mảnh đất hiếm hoi tại Việt Nam tạo nên được trầm hương quý giá nhất. Trầm hương tại đây gắn liền với truyền thuyết của người Chăm-Pa kể về Nữ Thần Ponagar- Bà Mẹ Xứ Sở. Vì vậy trầm hương được coi là biểu tượng cho cuộc sống đủ đầy, hạnh phúc và thịnh vượng.
Trầm hương tại Khánh Hòa là một trong những loại trầm quý giá nhất
Về mặt khoa học, Khánh Hòa có địa thế đặc biệt vì là nơi giao thoa của hai dòng hải lưu nóng và lạnh. Vì vậy nên thuận lợi tạo nên những sản vật quý giá. Nhắc đến Khánh Hòa chúng ta sẽ nhớ đến yến sào đầu tiên, sau đó là tới trầm hương.
Tổng diện tích trồng cây Dó bầu trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa hiện nay vào khoảng 350 ha, tập trung ở các huyện Khánh Vĩnh, Ninh Hòa, Diên Khánh. Tuy nhiên không phải cây Dó nào cũng tạo ra trầm hương, quá trình tạo trầm phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố tự nhiên, giống như quá trình tạo nên hạt ngọc trai vậy. Giữa trăm cây Dó bầu chỉ có một vài cây tạo được trầm hương, và vùng đất nổi tiếng nhất bằng sự ban tặng của tạo hóa tỉ lệ tạo trầm rất cao là vùng Tu Bông, Vạn Giã thuộc huyện Vạn Ninh.
Từng lớp gỗ trầm thấm đẫm tinh dầu làm nên loại gỗ quý hiếm bậc nhất
Trầm hương Khánh Hòa được tạo nên từ mủ cây Dó bầu, như minh chứng cho sự kiên cường, bất khuất của chính con người và mảnh đất này. Dù mang đau thương hay mất mát cũng không đầu hàng, không bỏ cuộc, đó cũng chính là linh hồn, là sức mạnh dân tộc Việt. Đến ngày nay trầm hương đã trở thành sản vật nổi danh, đại diện cho sự quý giá, uy nghiêm núi non của Khánh Hòa. Nếu có dịp đến đây, bạn đừng quên mua vài món quà từ trầm cho gia đình, người thân của mình nhé.
Những vết thương trên thân cây Dó bầu tạo nên trầm hương
Các loại trầm hương Khánh Hòa
Việc đánh giá một loại trầm hương quý giá đến mức nào phụ thuộc vào quá trình tạo nên nó, hương thơm, màu sắc,… Về cơ bản trầm hương Khánh Hòa sẽ được chia làm ba loại, cùng 3vi.vn tìm hiểu nhé.
2.1. Kỳ nam: cực phẩm trầm hương
Kỳ nam là tên của loại trầm hương quý giá nhất, được gọi là cực phẩm trong các loại trầm. Kỳ Nam có nhiều dầu, gỗ nhẹ, mềm, dẻo vì vậy rất dễ chế tác. Khi nếm vị của trầm hương kỳ nam là sự pha trộn tổng hòa, vừa chua, cay, đắng, ngọt. Khi đốt lên trầm tỏa mùi hương rất đặc biệt, khói xanh trong, bay thẳng và tạo nên những đường khói dài. Kỳ nam lại được chia làm 4 loại là nhất bạch, nhì thanh, tam huỳnh và tứ hắc.
Kỳ nam là loại trầm xa xỉ với giá thành cực cao
Hiện nay trên thị trường khá khó để mua được kỳ nam, vừa vì nó vô cùng quý hiếm và giá thành thì cực cao. Một thân gỗ kỳ nam có thể lên đến hàng tỷ đồng. Sở dĩ như vậy vì quá trình tạo ra trầm hương đã vô cùng ít ỏi, trong đó tỉ lệ tạo ra kỳ nam lại càng ít hơn. Vì thế khi được giới thiệu mua kỳ nam bạn hãy kiểm tra thật kỹ nhé, chánh việc bỏ ra số tiền lớn nhưng lại nhận về loại trầm hương kém chất lượng.
2.2. Trầm
Trầm là loại trầm hương hạng hai, chất lượng xếp sau kỳ nam. Trầm chứa ít tinh dầu hơn, khá nặng, khi đốt mới bắt đầu tỏa mùi thơm. khói màu trắng và tan ngay chứ không thành từng cột khói cao như kỳ nam.
Trầm mắt tử được thiết tạo nên nhiều món đồ bắt mắt
Trầm phổ biến hơn kỳ nam, dễ tìm hơn và giá thành cũng dễ chịu hơn. Trầm trên thị trường hiện nay có mức giá từ vài chục triệu đồng đến vài trăm triệu. Trầm được phân chia thành 3 loại: trầm mắt kiến với bề mặt có nhiều lỗ và hang bởi kiến đào làm tổ trong thân cây; trầm rễ do phần rễ của cây Dó bầu tạo thành; trầm mắt tử là phần trầm kết tạo trên các nhánh cây.
2.3. Tốc
Trầm tốc chứa khá ít dầu, chủ yếu chỉ có lớp tinh dầu phủ mỏng một lớp bên ngoài, chạy dài theo thớ gỗ. Vì vậy trầm tốc có giá trị thấp hơn hai loại kể trên, hình thành trên thân cây Dó và không có lỗ. Nhờ có mức giá phù hợp với túi tiền người tiêu dùng Việt nên hiện nay trên thị trường trầm tốc là chủ yếu. Tuy nhiên nói là trầm có chất lượng hạng ba nhưng trầm tốc vẫn vượt xa trầm nhân tạo, nếu bạn đang lựa chọn trầm hương thì đây vẫn là loại rất đáng mua.
Trầm tốc đa dạng chủng loại và là loại trầm phổ biến với giá thành vừa phải
Trầm tốc có rất nhiều loại, tùy thuộc vào tình trạng tinh dầu cũng như chất lượng gỗ. Tuy nhiên cơ bản có thể chia thành 4 loại sau đây:
Tốc đỉa: là nhóm tốc được nhiễm dầu trong các thớ gỗ nhiều, cỡ nhỏ bằng khoảng ngón tay, đầu đũa.
Tốc dây là loại gỗ nhiễm tinh dầu đan xen, tạo nên từng vòng giữa những thớ gỗ, các vòng này thường có dạng tròn, dài, elip, rễ cây, lượn sóng.
Tốc hương mức độ nhiễm tinh dầu khá ít, thường tạo thành các đường mảnh, tuy nhiên lại có mùi hương nổi bật hơn các loại tốc khác.
Cuối cùng là tốc pi, nhiễm dầu cực ít, các đường thớ gỗ tinh dầu cách xa nhau. Vì vậy thường tạo thành những hình dạng tháp, hình ống lớn.
Bốn loại tốc trên, loại có ưu điểm về mùi hương thì lại khuyết điểm về chế tác và ngược lại. Vì thế khi lựa chọn bạn nên căn cứ vào nhu cầu sử dụng để tìm được loại tốc phù hợp nhất nhé.
Các ứng dụng của trầm hương
Sự quý giá của trầm hương xuất phát từ ứng dụng và giá trị quý hiếm của nó. Về mặt đông y, trầm hương là một vị thuốc quý, có tính cay và ôn. Vì thế có tác dụng nạp thận, bình can tráng nguyên dương,… và chữa được các căn bệnh như đau bụng, nôn mửa, hen suyễn, giảm đau, thổ huyết, khó thở, cấm khẩu,…
Ứng dụng là vòng chuỗi hạt của trầm hương
Tinh dầu trong trầm hương vô cùng có giá trị, được ứng dụng làm chất định hương. Vì vậy là thành phần trong các sản phẩm chất thơm, nước hoa, mỹ phẩm cao cấp, tạo nên hương thơm quyến rũ và sang trọng.
Tại nhiều đền chùa, trầm hương được đốt trong các nghi lễ tôn giáo. Bởi vì theo nhiều quan niệm, mùi hương trầm có thể là vật dẫn để con người giao lưu và kết nối với thế giới tâm linh. Từ thời xưa trầm hương đã là vật phẩm xa xỉ, chỉ xuất hiện trong các cung điện hoàng gia, đốt trầm được coi là cách giải tỏa căng thẳng và thư giãn đầu óc tốt nhất. Ngoài ra trầm hương còn được sử dụng làm các vật phẩm tôn giáo như nhang, chuỗi hạt, hương vòng để cúng tế thần linh.
Đốt trầm hương mang lại sự thư thái và tốt cho sức khỏe
Những hình ảnh về trầm hương
Nhang từ trầm rất được ưa chuộng tại các đền chùa
Trầm hương được nghiền nhỏ kì công
Chuỗi hạt trầm quý giá và đẹp mắt
Khói đốt trầm có màu sắc rất riêng, mùi hương ngây ngất và làm tinh thần sảng khoái
Trên đây là những thông tin về trầm hương nói chung và trầm hương Khánh Hòa nói riêng mà 3vi.vn muốn mang đến bạn đọc. Hi vọng bạn đã tìm được những điều cần thiết để chọn mua được những vật phẩm từ trầm hương quý giá nhé.
